Narsisizm, bir kişinin kendi isteklerine, ihtiyaçlarına ve mutluluğuna; başkalarının istekleri, ihtiyaçları ve mutluluğundan çok daha fazla odaklanması olarak tanımlanabilir.
Gerçek bir narsistle karşı karşıya geldiğinizde, onların sadece kendi ihtiyaçlarına yarayacak bir sebepten dolayı size nazik davrandıklarını hissedebilirsiniz.
Genel olarak, gerçek bir narsiste güvenmek iyi bir fikir değildir. Kendi ihtiyaçlarını karşılamak için, gerek görürlerse size çeşitli şekillerde zarar verebilirler.
Yine de, narsisizm hakkında konuşurken, bu kavramın farklı seviyeleri olduğunu akılda tutmak çok önemlidir. Bazı narsistler kendi çıkarları doğrultusunda başkasının sağlığına, mutluluğuna veya güvende olmasına aldırış etmezler. Diğerleri, bazı durumlarda kendi isteklerine daha az odaklanarak çevresine karşı daha duyarlı olabilirler.
Bugünlerde, narsisizm sıklıkla tartışılan bir konu ve nihayet toplum da narsisizmin ne olduğu, kendini nasıl belli ettiği ve nasıl oluştuğu hakkında gün geçtikçe daha bilgili hale geliyor.
Fakat bazı açılardan, narsisizm hakkında ne kadar çok şey bilirseniz, aklınızda da o kadar fazla soru işareti oluşabilir. Hayatınızdaki insanlar hakkında şüphe duyabilir ve bu konuda yapmanız gerekenler olduğunu düşünebilirsiniz. En çok şüphe duyulan konu ise, kişinin ebeveyninin narsist olup olmadığıdır.
Narsist Bir Ebeveyn Tarafından Yetiştirilmek
Narsisistik bir ebeveyn tarafından yetiştirilmek, anlaşılması ve üstesinden gelmesi zor bir konudur. Çocuğun görünürdeki yaşamı ile gerçek yaşamı birbirinden farklıdır. Bu, birçok yönden aldatılmış bir büyüme sürecidir.
Tüm çocuklar bir güven duygusuyla doğar. Bebeklerin beyinleri, ebeveynlerin vereceği sevgi ve bakımı deneyimlemek için hazırlanmıştır. Ebeveynlerin eylemlerini bu şekilde doğal olarak yorumlarlar.
Tüm ebeveynler, çocukları için karar vermelidir. Ancak çoğu ebeveyn, çocukları için en iyisi olduğunu düşündüklerine dayanarak, ellerinden geldiğince karar verirler. Narsist, kendisi için neyin en iyi olduğuna dayanarak kararlar alır. Fakat çocuklar elbette bencillik ya da narsisizm hakkında hiçbir şey bilmezler, bu nedenle doğal olarak ebeveynlerinin bencilce kararlarının, seviye ve ilgiye dayandığını düşünürler.
Narsist ebeveynler çocuklarının duygularını göremez ve onların iç dünyasıyla bağlantı kuramaz. Çocuğu bir uzantı ya da yansıma olarak görürler. Böylelikle çocuğun hiçbir şekilde kendilerini kötü hissetmelerine neden olmasına izin vermezler. Narsist ebeveyn mutlu edildiğinde, sevgisinin iç ısıtan parlak ışıltısı hissedilir. Ancak bu, onun iç dünyasına girmek anlamına gelmez. Bu, sadece onun için sağladığınız olumlu duyguların bir ayna olarak size yansıtılması ve bu şekilde kendinizi memnun hissetmenizdir.
Çocuk, narsist ebeveynin istemediği bir okulda okuduğunda ya da hoşlanmadığı bir enstrümanı çalmaya karar verdiğinde işler değişir. Çocuk kendini yalnız hissetmeye başlar, sevilmediğini ve umursanmadığını hisseder. Bir narsistin çocuğu, kendisini bir gün ailenin en kıymetli üyesi, ertesi gün en derin utancı gibi hissedebilir. Hissettiklerini anlamlandıramayan çocuğun kafası karışır; kendisini yalnız, boşluk içinde ve yetişkin olduğunda ise kaybolmuş hisseder. Narsistlerin sahte sevgisinin ışıltısına rağmen, çocuğun sahip olduğu ihmal edilmişlik duygusu, hayatı boyunca devam eder.
Ebeveynlerinin isteklerinin kurbanı olan çocuk, “Sevgiyi hak eden bir insan mıyım?” sorgulaması yaşar.
Narsist Bir Ebeveyn, Size Hayatınız Boyunca İhmal Edildiğinizi Hissettirebilir mi?
Bu sorunun kısa ve basit cevabı şudur: Gerçekten ihmal edildiğiniz için ihmal edilmiş hissediyorsunuz. Siz, duygusal ihmalin kurbanısınız.
Ebeveynleriniz temel fiziksel ve eğitimsel ihtiyaçlarınızı karşılamadıysa, bunu hemen fark edebilirsiniz. Fakat duygusal ihtiyaçları karşılanmayan çocuklar, bunu o kadar kolay fark edemez. Aynı durum narsist ebeveynlerin çocukları için de geçerlidir. Ebeveyniniz size sevgi dolu göründüyse ve temel fiziksel ihtiyaçlarınızı karşıladıysa, ihmal edildiğinizi kabul etmeniz zorlaşabilir.
Ancak narsist bir ebeveyn tarafından yetiştirilen çocuklar, kabul etmek istemeseler de duygusal olarak ihmal edilmiş ve Çocuklukta Duygusal İhmal ile büyümüşlerdir. Çocuklukta Duygusal İhmal, ebeveynlerinizin duygusal ihtiyaçlarınızı karşılamada başarısız olmaları durumunda gerçekleşir. Buna en iyi örnek, narsist bir ebeveyndir.
Narsist ebeveynler, çocuğun duygularını bir sıkıntı ya da yük olarak deneyimlerler. Duygularınızın bu şekilde ihmal edilmesi, hayatınız boyunca şu şekilde düşünmenize yol açar: “Duygularım işe yaramaz bir yük”.
İyi haber şu ki, artık büyüdünüz ve ipler sizin elinizde. Kendinize, narsist ebeveyninizin size davrandığının tam tersi şekilde davranarak, yol açtığı zararı tersine çevirebilirsiniz.
Dr. Jonice Webb, Psikoterapist (Çeviren: Pınar Göker)
Çocuklukta duygusal ihmal ve narsist ebeveynler tarafından yetiştirilme ile ilgili daha fazla bilgi almak ve nasıl iyileşebileceğinizi öğrenmek için Çocuklukta İhmalin İzi: Boşluk Hissi ve Çocuklukta İhmalin İzi: Çözümler adlı kitaplardan yardım alabilirsiniz.