Eğitmenler hakkında sık sık yinelenen bir söz vardır: “Ortalama öğretmen anlatır, iyi öğretmen açıklar, üstün öğretmen gösterir ve harika bir öğretmen öğrenciye ilham verir. Nasıl iyi bir eğitmen olunacağını merak eden herkes, katılımcıların en iyi performansı elde etmeleri için onlara nasıl ilham vereceğini de sık sık düşünür. Etkili bir eğitim programı sunmak söz konusu olduğunda, iyi bir eğitmenin nitelikleri tüm koşulları değiştirebilir.
Pek çok kişi iyi eğitim için konuyu bilmenin ve iyi iletişim kurmanın yeterli olduğunu düşünür. Bu iki koşul ne kadar önemli olsa da, etkili bir eğitmen olmak için yeterli değildir.
Peki, bir eğitmenin sahip olması gereken diğer özellik ve yetenekler nelerdir?
İyi Bir Eğitmenin Temel Nitelikleri
İlham verici, olağanüstü eğitmenler bu şekilde doğmaz, bu sıfatları hak etmek için çalışırlar. Etkili eğitmenler, öğrencilerinin anlatılan konuyu daha iyi anlaması için ihtiyaç duydukları nitelikleri geliştirmeye çalışırlar. Bu nitelikleri ne kadar geliştirirlerse; eğitimi doğru ve kesin bir şekilde vermek, aktif bir öğrenme atmosferi yaratmak ve mevcut öğrenme trendlerini birleştirmek için daha iyi bir donanıma sahip olacaklarını bilirler.
Şimdi iyi bir eğitmen olmanın koşullarına daha yakından bakalım:
İyi (ve Sabırlı) Bir Dinleyici Olmak
İyi bir eğitmen olmanın bazı koşulları asla değiştirilemez. Dinleme kapasitesi, doğru soruları sorma yeteneği ve öğrencinin ihtiyaçlarını anlamak bu listenin en üst sırasındadır.
Hedef kitleyi dikkatle dinlemek ve en çok ihtiyaç duydukları şeyleri anlamak, ihtiyaç analizi yapmanın temel yöntemidir. Yetenekli bir eğitmen, hedef kitlesinin ihtiyaçlarını, onlar henüz bunun farkında olmadan önce anlayabilir. Özellikle koçluk becerileri açısından üstün yeteneklere sahiptir.
Örneğin, bir satış ekibi, daha fazla aylık satış yapmak için ürün eğitimine ihtiyacı olduğunu düşünebilir. İyi bir eğitmen, satış personelinin zaten yeterli ürün bilgisine sahip olduğunu, ancak müşterileri daha hızlı kazanmak için gerçekte satış eğitimine ihtiyaç duyduğunu belirleyebilir.
Stratejik Eğitim Yaklaşımları
Stratejik bir eğitmen, verilen eğitimin yatırımının geri dönüşünün olması gerektiğini bilir (ROI). Eğitim sürecinin karmaşıklığı artmaya başladığında, bu son derece açık faktör kolayca unutulur.
İyi bir eğitmenin en önemli özelliklerinden biri, eğitim kalitesinden ödün vermeden hedeflerini ve kısıtlamaları göz önünde tutma yeteneğidir. Bu süreci en etkili şekilde yönetmenin yolu, organizasyon içindeki departman yöneticileri ve insan kaynakları gibi çeşitli rollerle ortalık kurarak başarılır.
Hiçbir stratejik eğitimci, bir projeye maliyetleri ve yatırım hedefini anlamadan başlayamaz. Bu bilgi, tarafların tam desteği ile en etkili eğitimi vermesine yardımcı olur.
Katılımın Teşvik Edilmesi
Eğitimi tek kişilik bir gösteriden iki yönlü bir diyaloğa çevirme yeteneği, iyi bir eğitimcinin özünü oluşturur. Eğlenceli olmak, bir eğitmen için harika bir özelliktir. Ancak öğrenenlerin karşılıklı etkileşime girerek yeni beceriler edinmelerini sağlamak eğlencenin önüne geçmelidir.
Beceri geliştirme sürecinin gerçekten etkin olması için öğrencilerin fikirlerini paylaşması, soru sorması ve öğrendiklerini uygulama fırsatına sahip olması gerekir. Geleneksel “yukarıdan aşağıya” öğretim tarzı, anlamlı öğrenme için etkili değildir.
En iyi eğitmenler; öğrencilerin pasif olmasının önüne geçmek için onları soru sormaya, etkinliklere katılmaya ve aktif olmaya teşvik ederler
Organize Olmak
Bazı eğitmenler bir gün müthiş ilham vericidir, ertesi gün ise tam tersi. Bu genellikle etkin bir organizasyonun olmayışından kaynaklanır. Sürekli harika olmak ister misiniz? Öyleyse eğitim materyallerinizi ve yöntemlerinizi dikkatli bir şekilde planlamak için zaman ayırın.
İyi organize edilmiş dersler ve materyaller, elinizdeki konuya odaklanmanıza yardımcı olur. Bu, derslerin daha kolay geçmesini sağlar ve izleyicinin dikkatini kaybetmesinin önüne geçer.
Eğitmenin proje yöneticisi olarak oynadığı rol de hafife alınmamalıdır. Paydaşların eğitim projesinin ilerleyişi konusunda güncel bilgi sahibi olması; etkili eğitim sürecinin en önemli yönlerinden biridir.
İyi Eğitim Tasarımı
İyi yapılandırılmış dersleri tasarlama ve amaca uygun içerik oluşturma becerisi, iyi bir eğitmenin sıklıkla göz ardı edilen özelliklerinden biridir. Eğitmenin şahsi varlığı ve katılımının belirleyici faktör olarak değerlendirilmesi ise yanlıştır.
Kuruluşun hedeflerini tam olarak karşılayan ve kesintisiz öğrenme deneyimi yaratan eğitim programlarının planlanması uzun vadeli çalışmalara dayanır. Bu çalışmalar, öğrencilerin sonuçlarında ve davranışsal gelişimlerinde tamamen fark yaratabilir.
Birinci sınıf bir eğitimci, eğitimin tarzına uygun dersleri tasarlamak ve tüm öğrencileri motive edecek çeşitli materyalleri oluşturmak konusunda uzmandır.
Öğrenme Trendlerinin Nabzını Tutmak
Bir eğitmeni iyi olmaktan harika olmaya götüren bir diğer özellik ise, en son eğitim trendlerinin farkında olmasıdır. Etkili eğitmenler yetişkin eğitimi ve dijital öğrenme trendlerine ayak uydurmuş ve kanıtlanmış trendleri kendi eğitimlerine dahil etme fırsatlarını araştırmıştır.
Mükemmel eğitmen, hangi trendlerin iyi olduğunu bilmesine rağmen, hangisinin kendi eğitim stratejileri ile uyum içinde olduğunu bilendir. Bu seçimi yapabilmek, kritik önemde bir kabiliyete işaret eder. Trendleri yalnızca modaya uygun olduğu için seçmek ince bir çizgidir ve eğitimin etkinliğini kolayca baltalayabilir.
Tekrar Tekrar Analiz Etmek ve Geliştirmek
En iyi eğitmenler, kendilerine sürekli nasıl iyi bir eğitmen olunabileceğini sorarlar. Sadece öğrencilerini değil, kendilerini de geliştirmeye odaklanırlar.
Eğitmenler, anketlerden ve diğer geri bildirim şekillerinden faydalanarak performanslarını artırabilirler. İyi eğitmenler yapıcı geri bildirimlerden çekinmez, bu bildirimleri kendilerini yeniden incelemek ve bir dahaki sefere daha iyisini yapmak için fırsat olarak kullanırlar.
İyi eğitmenler sadece kendilerini geliştirmez, eğitim materyallerini de düzenli olarak değerlendirirler. Eski veya alakasız materyalleri, aldıkları geri bildirimlerle daha ilgi çekici ve uyumlu içerikler haline getirirler.
Yaşam Boyu Öğrenme Ödülü
Kim sürekli öğrenen birinden daha iyi eğitim verebilir ki? Bu yüzden yaşam boyu öğrenme, iyi bir eğitmenin en önemli özelliklerinden biridir.
Düzenli olarak öğrenen eğitmenler, yetişkin öğrencilerinin mücadeleleri ve zaferleri ile daha fazla temas halindedir. Yaşam boyu öğrenme onları ders planlamada, içerik üretmede ve mobil öğrenme gibi yeni trendlerde etkili kılar.
Yaşam boyu öğrenenler doğal olarak ilham vericidir. Öğrenmeye olan tutku ve susuzlukları bulaşıcıdır, öğrettikleri konularsa fark yaratır.
Kaynaklar: İlham Veren Konuşmalar (Chris Ertel, Lisa Kay Solomon) , Etkili Bir Konuşmanın Püf Noktaları (TJ Walker) , Dönüştüren Eğitim (John D. Couch) , Yaratıcı Öğrenciler (Ken Robinson) , Talent LMS